Wentylacja w szpitalach

 Zakażenia szpitalne są nieodłącznie związane z pobytem pacjentów w szpitalu lub w innym zakładzie świadczącym całodobowo usługi medyczne. Osoby hospitalizowane, które często już w momencie przyjęcia do szpitala mają obniżoną odporność immunologiczną, poddawane są różnego rodzaju zabiegom i w konsekwencji są bardziej podatne na zakażenia niż osoby zdrowe.

    Od 1963 roku obowiązywała w Polsce ustawa o chorobach zakaźnych. Opisywała stan epidemiologiczny z pierwszej połowy poprzedniego wieku i dawno straciła aktualność. Zgodnie z definicjami zamieszczonymi w Ustawie o chorobach zakaźnych i zakażeniach:

zakażenie jest to wniknięcie do organizmu i rozwój w nim żywego biologicznego czynnika chorobotwórczego,

zakażenie zakładowe jest to zakażenie, które zostało nabyte w czasie pobytu w zakładzie opieki zdrowotnej udzielającym całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, a które nie było w okresie inkubacji w chwili przyjęcia do zakładu.

    Paradoksalnie problem zakażeń szpitalnych zbiegł się w czasie z dużym postępem medycyny. Powszechne stosowanie nowoczesnych technik leczniczych (np. endoskopia, kaniulacja naczyń, wspomagane oddychanie, transplantacje narządów itp.) spowodowało otwarcie licznych "wrót" dla drobnoustrojów. Jednym z powodów narastania ich oporności stało się również powszechne i nie zawsze kontrolowane stosowanie antybiotyków. Doprowadziło to w konsekwencji do wyselekcjonowania tzw. "szczepów szpitalnych", odpornych niestety na większość znanych i stosowanych leków przeciwbakteryjnych. Kolejnym bardzo istotnym powodem wzrostu ilości zakażeń szpitalnych są niedoskonałości, a niekiedy zaniedbania w szeroko pojętej higienie szpitalnej.

    Zakażenia szpitalne stanowią poważne obciążenie zarówno dla szpitali, pacjentów, jak i całych społeczeństw. W jednym z brytyjskich badań ustalono, że wystąpienie zakażenia przedłuża 2,5 razy pobyt pacjentów w szpitalu, powoduje prawie trzykrotny wzrost kosztów leczenia szpitalnego, a po wypisie ze szpitala wymaga częstszego niż w przypadku pacjentów bez zakażeń korzystania z usług lekarzy rodzinnych, pielęgniarek środowiskowych i większych wydatków na leki. Badacze brytyjscy szacują też, że na hospitalizację z powodu zakażeń szpitalnych w skali całego kraju wydaje się rocznie około 111 mln funtów, a absencja w pracy wynosi 950 000 osobodni. Na podstawie doświadczeń zagranicznych można oczekiwać, że obniżenie ogólnokrajowej częstości zakażeń szpitalnych w Polsce o 1% może spowodować zmniejszenie kosztów leczenia szpitalnego o około 7÷10%.

    Rocznie w skali kraju oznacza to wydatki rzędu 800 mln zł (tylko bezpośrednie koszty hospitalizacji). Koszty pośrednie związane jedynie ze zgonami z powodu zakażeń szpitalnych wynoszą rocznie około 440 mln zł.

    Leczenie przypadków zakażeń, ze względu na konieczność zastosowania farmakoterapii jest niezwykle kosztowne. Według oceny ekspertów koszt prawidłowo przeprowadzonej antybiotykoterapii w przypadku zakażenia krwi może wynieść od 1000 zł do 5000 zł. Do tej kwoty należy doliczyć jeszcze m.in. koszt przedłużonej hospitalizacji (bez uwzględnienia innych kosztów pośrednich). Koszty, które nie są refundowane przez ubezpieczycieli ani przez pacjenta ponosi szpital. Przedłużenie pobytu z powodu zakażenia szpitalnego pacjentów hospitalizowanych z innej przyczyny oznacza także, że szpital nie może przyjąć innych chorych